Miński Uniwersytet Trzeciego Wieku
Autor: aktywnysenior
PROGRAM DZIAŁANIA S”RTW” W ROKU 20022/2023
Projekt opracowany został przez zespół w składzie: Ewa Gańko, Zofia Grzelak, Joanna Suchocka, Jan Wiącek, Mirosława Kulma, ? członkowie Zarządu, Teresa Marciniak ? wiceprzewodnicząca Rady Słuchaczy, Jadwiga Maciejewska, Sławomir Ziemicki ? członkowie honorowi, Zyta Drabarek ? słuchaczka.
Cz.I Założenia organizacyjne:
Podstawą działania S?RTW? jest: Statut Stowarzyszenia,
Regulamin Rady Słuchaczy,
wnioski i uchwały WZC z lat ubiegłych
Podstawową formą działania statutowego jest prowadzenie Mińskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Opłata członkowska/roczna/ w wys. 30 zł. wnoszona do końca sierpnia. Opłata za pakiet podstawowy wynosi 60 zł i wnoszona jest w cyklu semestralnym /na 1 miesiąc przed upływem semestru/. Wszystkie wpłaty wnoszone są na konto Stowarzyszenia ?Radość Trzeciego Wieku? w Mińsku Mazowieckim.
Zadania programowe realizowane są poprzez:
- wykłady ? do 90 min. tygodniowo /pakiet podstawowy, płatny, obowiązkowy/
- – w czwartki w godz. 10.00- 12.30 w Sali koncertowej Miejskiej Szkoły Artystycznej. Wykłady otwarte dla środowiska seniorów miasta są sponsorowane.
- Tematyka wykładów wynika z programu Mińskiego UTW na rok 2022/23 zatwierdzonego przez WZCz.
- Zajęcia programowe rozwijające zainteresowania słuchaczy: – Śpiewamy razem – bezpłatne, grupa ok. 30 os. Zielony Domek I semestr: 16 spotkań, II semestr 12 spotkań
- – Taniec w kręgu – bezpłatne, 2 grupy do 25 os. sala baletowa MDK I semestr 15 spotkań, II semestr 13 spotkań.
- Zajęcia wg zainteresowań słuchaczy: organizacja warsztatów wynikających z zainteresowań słuchaczy – zajęcia plastyczne – częściowo odpłatne /materiały/ – brydż, – zajęcia klubowe i warsztaty w Miejskim Domu Kultury, Miejskiej Bibliotece
Publicznej, Zielonym Domku ? mają na celu rozwój zainteresowań i umiejętności słuchaczy.
4- Rozwój aktywności fizycznej słuchaczy
– zajęcia warsztatowe z zakresu aktywności fizycznej realizowane w MDK i wynajętych Klubach Fitness /Fit & Joy oraz Joga /, na basenie. Ogółem przygotowano 180 miejsc:
poniedziałek: 3 grupy po 15 osób, wtorek:2 grupy po 15 osób, środa 4 grupy po 20 osób, piątek: 2 grupy po 11 osób. Zabezpieczono 5 kwalifikowanych instruktorów.
5- Poszerzanie zainteresowań kulturalnych słuchaczy
– popularyzacja wydarzeń kulturalnych organizowanych przez placówki kulturalne w mieście MDK, MSA, MBP, MZM. – wyjazdy do teatrów, opery i baletu ? co najmniej 1 raz w miesiącu /pokrycie kosztów biletu i przejazdu/. ? zwiedzanie wystaw stałych i czasowych w muzeach z przewodnikiem. – organizacja wycieczek krajoznawczo-turystycznych jednodniowych, dających możliwość poznania najbliższej okolicy /województwo, powiat/ oraz kilkudniowych, poszerzających wiedzę o kraju. – organizacja wypoczynku zimowego i letniego dla 4 grup ok.50 os. w celach rehabilitacyjnych i rekreacyjnych oraz integracji słuchaczy (w sumie ok. 200 osób). ? udział w konkursach senioralnych grupy śpiewającej ?Śpiewamy i gramy razem? i tanecznej ?Jak nie my to kto? – regionalnych, wojewódzkich i ogólnopolskich. 6- działania integracyjne na rzecz środowiska seniorów w mieście: – systematyczne informacje poprzez strony internetowe o bieżących wydarzeniach w mieście, – pomoc uchodźcom wojennym (wolontariat) – ukwiecanie, nasadzanie drzew, organizacja obchodów Mińskiego Dnia Seniora.
7- Kalendarz roku akademickiego 2022/23
– 06.10.22 r. inauguracja roku akademickiego – 20.10. 2022 r. integracyjny marsz NW – święto pieczonego ziemniaka – 24.11.22 r. zabawa andrzejkowa /Esta , odpłatnie/ dla chętnych – 15.12.22 r. spotkania wigilijne: sala MSA dla wszystkich, – 16.12.22 r. /Esta, odpłatnie/ dla chętnych – 19.12. 22 – 6.01.23 r. – przerwa świąteczna Bożonarodzeniowa – 09.02.23 r. zabawa Walentynowa /Esta, odpłatnie/ dla chętnych – 13.02.23 ? 26.02.23 r. ferie; wypoczynek zimowy dla chętnych – 03.04 ? 11.04.23 r. przerwa świąteczna Wielkanoc – ok. 22 kwietnia 23 r. obchody Dnia Ziemi /nasadzenia Aleja RTW, piknik/ – 11.05.23 r. WZCz Stowarzyszenia – 13.05.23 r. Marsz NW w Mieni – dla chętnych – 01.06.23 r. zakończenie roku akademickiego – czerwiec 2023 r. (w uzgodnieniu) ? wypoczynek letni nad morzem lub w Okunince – 01 ? 14.09.2023 r. ? wypoczynek letni w Krynicy Morskiej (termin zarezerwowany)
W roku 2022 konsultacje programowe z Radą Programową przeprowadzono korespondencyjnie z powodu pandemii COVID ? 19. Całościowy materiał został przedstawiony członkom S”RTW” na spotkaniu w dniu 12 maja 2022 r. PROGRAM ZOSTAŁ PRZYJĘTY przez WZCz.
Zofia Grzelak ? Prezes Zarządu
Ewa Gańko ? Wiceprezes Zarządu
INAUGURACJA NOWEGO ROKU 2022/2023
Z A P R O S Z E N I E
Zarząd Stowarzyszenia „Radość Trzeciego Wieku” w Mińsku Mazowieckim zaprasza
słuchaczy MUTW na inaugurację roku akademickiego 2022/2023
Uroczystość odbędzie się 6 października br. o godz. 10.00 w Sali Koncertowej
Miejskiej Szkoły Artystycznej w Mińsku Mazowieckim przy ul. Jana Pawła II 23
Prezes Zarządu – Zofia Grzelak
PROGRAM UROCZYSTOŚCI
- Hymn Państwowy i ?Gaudeamus igitur?
- Wystąpienie Prezesa Zarządu Stowarzyszenia ?Radość Trzeciego Wieku?
- Wystąpienia zaproszonych Gości
- Wykład inauguracyjny pt. ?Pod sztandarem zielonego smoka ? czyli 300 lat niezależnego Mazowsza? ? prelegent p. Daniel Sukniewicz
- Koncert Zespołu Ela Sieradzińska & CostaNova
Wycieczka do Puław 22 września 2022
Wakacje słuchaczy Mińskiego UTW dobiegły końca.
Ostatnim wyjazdem wakacyjnym autokarowym była jednodniowa wycieczka do Puław i Dęblina. Odbyła się w dniu 22 września 2022 r.
W tym dniu, o godz. 7.00, 47 osobowa grupa słuchaczy MUTW (zapisanych było 50 osób) wyruszyła spod pałacu MDK w Mińsku Maz. Dzień jak na wycieczkę, można powiedzieć, bardzo dobry. Pogoda nam przyjazna, a i pogoda ducha również.
Cel wycieczki wynika z programu edukacyjnego Mińskiego UTW ? Poznajemy piękno kraju ojczystego i sąsiadującego z Mazowszem regionu Lubelszczyzny. Puławy leżą w zachodniej części woj. Lubelskiego, nad Wisłą na skraju Małopolskiego Przełomu Wisły. Jest to największe miasto nadwiślańskie między Krakowem a Warszawą. Liczba ludności 47 417 (dane z 2019 roku). Przejazd do Puław z przerwą trwał ok. 2 godzin. W Puławach dołączyła do nas tamtejsza przewodniczka ? p. Kamila Wieczorek (Zwiedzajmy Świat), znana nam z wcześniej organizowanych wykładów na naszym uniwersytecie.
Po spotkaniu z p. przewodniczką – pobyt w zespole pałacowo ? parkowym Czartoryskich.
Zwiedzanie Pałacu Czartoryskich: początki pałacu w stylu barokowym związane są z dziejami rodów magnackich: Lubomirskich, Sieniawskich, a przede wszystkim Czartoryskich. Tu obejrzeliśmy różnorodne eksponaty gromadzone od końca XVIII wieku po drugą połowę XIX wieku. W dużej mierze pochodzą one z kolekcji księżnej Izabeli Czartoryskiej. W zbieraniu tych cennych pamiątek narodowych księżnej Izabeli przyświecało hasło: ?Ojczyzno, nie mogłam Cię obronić, niech Cię przynajmniej uwiecznię?. Piękne przesłanie! I to się księżnej udało.
Ta imponująca kolekcja księżnej Czartoryskiej najpierw była prezentowana w dwóch budynkach: w Domu Gotyckim i Świątyni Sybilli, które znajdują się w parku, w pobliżu Pałacu. Nad wejściem do Świątyni Sybilli bardzo wymowny napis: PRZESZŁOŚĆ PRZYSZŁOŚCI ? mówi sam za siebie. Niestety, nie mogliśmy wejść do Świątynni Sybilli, gdyż ta, z uwagi na swoją dawną architekturę, czynna jest tylko latem i tylko w ciepłe dni.
Dom Gotycki przeznaczony był dla pamiątek zagranicznych, ale później zmienił swój charakter i znalazły się tam również pamiątki polskie.
Godne zobaczenia są też inne obiekty w parku takie jak: Domek Grecki, Altana Chińska czy Domek Aleksandryjski, które istnieją do dziś.
Po spacerze ? obiad w pobliskiej restauracji, krótki spacer i wyjazd do Dęblina do Muzeum Sił Powietrznych. Zatrzymujemy się na kilka minut w miejscowości Gołąb (niektórym znana z poprzednich wojaży).
W Muzeum Sił Powietrznych, z tamtejszym przewodnikiem, mieliśmy możliwość obejrzenia wielu ciekawych eksponatów wewnątrz sal oraz zwiedzania 2 z 3 samolotów: Jak-40 (odrzutowy samolot transportowy i pasażerski), An-26 (lekki samolot transportowy zaprojektowany przez biuro konstrukcyjne Olega Antonowa). Na ogromnym placu przy Muzeum ? mnóstwo samolotów i innych maszyn wojskowych: starych i tych nowszych.
Ok. 17.30 powrót do Mińska w towarzystwie pięknej tęczy.
Kierownik grupy: Zofia Grzelak – prezes S?RTW?
koordynator: Kulma Mirosława – członek zarządu,
Przewoźnik – Michał Zieliński /kierowca Andrzej Zieliński/
Przewodnik ? p. Kamila Wieczorek (Zwiedzajmy Świat)
Opracowanie: Z. Grzelak
Mazowiecka Sportowa Spartakiada – Mrozy 17 września 2022
17.09.2022r odbyła się kolejna MAZOWIECKA SPORTOWA SENIORIADA 2022 w Mrozach. Organizatorem było Mazowieckie Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej. Spotkanie odbyło się na obiektach sportowych LO w Mrozach.
Celem organizacji imprezy jest upowszechnienie sportu i rekreacji wśród seniorów , podniesienie sprawności fizycznej osób starszych. Seniorzy mogli wziąć udział w następujących konkurencjach : dyscypliny sportowe – strzelectwo , ergometry wioślarskie , bieg na 40 m , pchnięcie kulą , skok w dal , łucznictwo , turniej tenisa stołowego . Konkurencje rekreacyjne : rzut piłką lekarską , kręgle plenerowe, rzut woreczkiem do kosza , i t p Niestety nikt z naszych słuchaczy nie otrzymał trofeum.
Każdy uczestnik przy wejściu na imprezę miał otrzymać pakiet startowy : plecak , koszulkę , kubek , czapkę , wodę , oraz kiełbasę z grilla. Mieli szczęście tylko nieliczni, mimo zgłoszenia określonej liczy słuchaczy.
Ale na scenie dla seniora , nasza grupa taneczna ?JAK NIE MY TO KTO? pod wodzą choreografa Agnieszki Sawki i grupa ?ŚPIEWAMY RAZEM? i ?CIĄGLE MŁODZI? pod batutą Jerzego Zawadki , wywołała wielki zachwyt . Jak zwykle pokazaliśmy , na co nas stać . Owacje i gratulacje były dla nas satysfakcją i nagrodą za naszą ciężką pracę.
Opracowała: kol. Ewa Gańko
OPŁATY ZA GIMNASTYKI
Przypominamy koleżankom i kolegom, którzy zadeklarowali swój udział w zajęciach aktywności fizycznych o opłatach za wszystkie gimnastyki (piłki, pilates, rozciągająca i basen) na I semestr 2022/2023.
Są jeszcze wolne miejsca na jednorazowe warsztaty rehabilitacyjne z fizjoterapeutą p. Wacławem Niedzielskim, które odbędą się 12.10.2022 (środa) – koszt 10 zł. Będzie możliwość konsultacji indywidualnych. Zapraszamy
Termin opłat do końca miesiąca września br.
Wysokość opłat w zakładce „Zajęcia dodatkowe odpłatne”
Zarząd
PRZYPOMNIENIE O OPŁATACH STATUTOWYCH
Przypominam wszystkim słuchaczom MUTW o statutowym obowiązku wnoszenia opłat:
składki członkowskiej – 30 zł – (opłata obowiązkowa na cały rok akademicki 2022/2023) oraz
pakietu podstawowego w wys. 60 zł – (pakiet płatny semestralnie – dwa x w roku akademickim).
Osoby, które zamierzają (w wyjątkowych przypadkach) skorzystać z urlopu podczas trwania roku akademickiego , zobowiązane są do złożenia podania na piśmie w ZD lub drogą elektroniczną – e-mailem.
Osoby przebywające na urlopie nie są zwolnione z opłaty składki członkowskiej.
Zarząd
Wycieczka na Podhale 6-9 września 2022r.
Jedną z form aktywności słuchaczy są wycieczki, mają one charakter rekreacyjny ale i edukacyjny. Tym razem 45 os. wyjechało na 4 dniową wycieczkę na południe Polski: Ojcowski Park Narodowy, Pieniny, Podhale. W Ojcowskim PN dane nam było pospacerować urokliwą Doliną Prądnika wśród jurajskich skał, wspiąć się do zamku w Pieskowej Skale, posłuchać historii tego miejsca. Nieco zmęczeni dotarliśmy do miejsca zakwaterowania w Białym Dunajcu w gościnnym zajeździe pp. Furtoków.
Drugiego dnia, zregenerowani, ruszyliśmy na zaplanowaną trasę: XIV wieczny kościółek w Dębnie, spływ tratwami ze Sromowców do Szczawnicy (ok.2,5 h), Przełom Dunajca, to jedna z ciekawszych atrakcji Pienińskiego PN(1932r). Oprócz licznych przełomów na trasie widoczne są wierzchołki pienińskiego pasma skałkowego np. Trzy Korony ? 982 m npm. (jedno z ciekawszych dowodów historii Ziemi). Ciekawe opowiadania flisaków dopełniają specyficznych doznań uczestników wyprawy. Przy pięknej, słonecznej pogodzie chciało by się płynąć dalej, ale przed nami jeszcze wizyta w XIV wiecznym zamku w Niedzicy (dawna graniczna warownia węgierska). W oddali widoczny zamek w Czorsztynie – warownia graniczna po polskiej stronie (XIV w). Zalew czorsztyński wspaniale uzupełnia uroki krajobrazu regionu.
Trzeci dzień pobytu to zwiedzanie stolicy Tatr – Zakopanego. W programie oczywiście Gubałówka, Pęksowe Brzysko, Krupówki, architektura podhalańska.
Ale dzień rozpoczynamy nietypowo. Nasz przewodnik, p. Janusz proponuje nam wjazd do Zębu, na Bachledówkę – ulubione miejsce kardynała S. Wyszyńskiego i św. Jana Pawła II. Obecnie gospodarzami są oo Paulini. Wzruszające historie ludzi, piękne dowody patriotyzmu i miejscowej kultury materialnej. Przyznać trzeba, że koncepcja p. Janusza bardzo nam przypadła do gustu. Jedziemy więc do Chochołowa, wsi w której można zobaczyć tradycyjną zabudowę, zwyczaje i kulturę.
Czwarty dzień rozpoczynamy bardzo wcześnie, już o 7.00 śniadanie, a o 8.00 wyjazd na trasę. Jedziemy do Bochni, najstarszej kopalni soli w Polsce (1251 r.). Spacer podziemną trasą (historyczną) trwający 2,5 h, dał nam możliwość poznania trudów pracy górników solnych oraz znaczenia gospodarczego tego surowca w przeszłości.
Powrót do Mińska Maz., choć męczący, odbył się sprawnie dzięki zdyscyplinowaniu uczestników, umiejętnościom i dobrej logistyce kierowcy p. Andrzeja.
Koordynatorem wycieczki była kol Mirosława Kulma, program opracowała kol. Jadwiga Maciejewska a nad całością czuwała i dopinała szczegóły kol. Zofia Grzelak- prezes zarządu
Przed nami jeszcze jedna wycieczka – 22.09.2022 (do Puław i Dęblina dla 50 osób), którą poprowadzi przewodniczka p. Kamila Wieczorek
Opracowanie: J. Maciejewska, Z. Grzelak
Foto: S. Ziemicki
Wypoczynek w ROWACH 20.08-1.09.2022
Od 20 sierpnia do 01 września 2022 roku, 50 osobowa grupa Słuchaczy Mińskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, prowadzonego przez Stowarzyszenie ?Radość Trzeciego Wieku? odpoczywała w Ośrodku Wczasowym Wydma Park w miejscowości Rowy.
Rowy to niewielka nadmorska, malownicza miejscowość położona między Ustką a Łebą.
Sam ośrodek Wydma Park, dawna nazwa Albatros – położony jest blisko plaży,
w odległości około 50 metrów od morza, w pierwszej linii brzegowej.
Otulina lasu sosnowego daje poczucie bliskości z naturą, a bezpośrednie sąsiedztwo
?Zielonych płuc Pomorza? ? Słowińskiego Parku Narodowego daje gwarancje czystości
powietrza, które w połączeniu z wszechobecnym jodem, przynosi nieocenione korzyści
zdrowotne.
Okolica ta to również możliwość poznania ciekawego wybrzeża klifowego /pobliskie Dąbki/, spacerów do pobliskiego Słowińskiego Parku Narodowego, albo podjechania do Centrum rozrywki w Dolinie Charlotty.
W trakcie pobytu, szczególnie w dni, gdy pogoda nas nie rozpieszczała, wykorzystaliśmy na zwiedzanie okolicy. Bliższą okolicę jak np. zachód słońca na klifach zwiedzaliśmy meleksem, dalsze wycieczki do Doliny Charlotty i Słupska autokarem.
W Dolinie Charlotty zwiedziliśmy m.in. mini ZOO i fokarium. Na wycieczkę tę zabraliśmy również
15 dzieci ukraińskich zamieszkujących w naszym ośrodku. Znalazła się grupa koleżanek, które zasponsorowały bilety wstępu i drobne pamiątki dla tych dzieci.
Słupsk – to ważny ośrodek administracyjny i kulturalny regionu. Nasza przewodniczka – p. Renata, przybliżyła nam historię miasta, pokazała obiekty kultury, poprowadziła śladami osadnictwa powojennego. Miasto czyste, zadbane, przyjazne turystom.
Sercem każdego ośrodka jest kuchnia i tę maksymę w szczególności bierzemy sobie do serca ?
w Ośrodku Wydma Park otrzymaliśmy smaczne, zdrowe i polskie dania w formie bufetu szwedzkiego, wykwalifikowany i zawsze uśmiechnięty personel był gotów spełnić wszelkie życzenia, umilać czas pobytu organizując nam wieczory taneczne i grill przy ognisku.
Słońce, morze, bliskość natury ? te wszystkie elementy to klucz do udanego wypoczynku
ale przyszedł dzień 1 września i trzeba było wracać do naszego Mińska Mazowieckiego,
a wspomnienia powrócą patrząc na przywiezione z podróży zdjęcia ?
ROWY – 20 sierpnia -1 września 2022
Opracowanie: Joanna Suchocka
OPŁATY ZA GIMNASTYKI I BASEN
Szanowne koleżanki i koledzy
Inauguracja nowego roku akademickiego 2022/2023 odbędzie się 06.10.2022 r. o godz. 10.00 w MSA. Od 7.10.2022 rozpoczynają się zajęcia w ramach aktywności fizycznych, o których poniżej.
W I semestrze 2022/2023 wzrosły stawki opłat za aktywności fizyczne, zwłaszcza PIŁKI, PILATES i JOGĘ Powodem zwiększonych opłat jest to, że w poprzednich semestrach wykorzystano oszczędności pozostałe z projektu, które z powodu pandemii nie zostały wcześniej skonsumowane. Ponadto I semestr 2022/2023 jest bardzo długi co wpływa na koszty.
I tak w nowym roku akademickim obowiązują następujące opłaty za aktywności fizyczne dla osób, które się zapisały:
- gimnastyka NA PIŁKACH (3 grupy) – Fit & Joy ul. Piłsudskiego 21: – poniedziałek: gr. I – godz. 8.30, gr. II – godz. 9.30, gr. III – godz. 10.30 – koszt w I semestrze 2022/23 – 160.- zł od osoby – prowadzi p. K. Kowalczyk. Początek zajęć – 10 października 2022.
- gimnastyka PILATES (2 grypy) – Fit & Joy ul. Piłsudskiego 21 – wtorek: gr. I – godz. 9.00, gr. II – godz. 10.00 – koszt w I semestrze 2022/23 – 150.- zł od osoby – prowadzi p. E. Kaska – Łobodowska. Początek zajęć – 11 października 2022.
- gimnastyka rozciągająca (5 grup) – MDK Sala Baletowa: środa: gr. I – godz. 8.30, gr. II – godz. 9.30, gr. III – godz. 10.30, gr. IV – godz. 11.30, gr. V – godz. 12.30 – koszt w I semestrze 2022/23 – 70 zł.– od osoby prowadzi p. K. Kowalczyk. Początek zajęć – 19 października 2022
- JOGA (3 grupy) – ul. Okrzei 10: piątek: gr. I – godz. 8.30, gr. II – godz. 9.45, gr. III – godz. 11.00 – koszt w I semestrze 2022/23 – 180.- zł od osoby – prowadzi. p. E. Matejko – Paszkowska. Początek zajęć – 7 października 2022.
- BASEN (1 godz. zajęć: w tym pół godziny gimnastyki w wodzie z instruktorem – dla osób, które się zgłosiły) – koszt w I semestrze – 90 zł. (+ 4 zł każdy wstęp – opłata indywidualna). Początek zajęć 11 października 2022
Opłaty za wszystkie aktywności prosimy wnosić na konto bankowe Stowarzyszenia w okresie do końca m-ca września br. najpóźniej do dnia rozpoczęcia nowego roku akademickiego, podając informację o rodzaju gimnastyki. W wyjątkowych przypadkach można opłacić w Zielonym Domku w środy, począwszy od 14 września br. u kol. Hani Gryz.
Koordynatorem wszystkich aktywności fizycznych jest kol. Hanna Gryz
Dodatkowe zajęcia: WARSZTATY REHABILITACYJNE (jednorazowo) organizowane są w środę w dniu 12 października 2022 r. w MDK (Sala Baletowa). Zajęcia poprowadzi dr Wacław Niedzielski. Organizujemy 4 grupy po 20 osób . Początek zajęć: I gr. – godz. 8.30, II gr. – godz. 9.30, III gr. – godz. 10.30, IV gr. – godz. 11.30. Będzie możliwość indywidualnych konsultacji. Osoby zapisane na gimnastykę rozciągającą od 19 października, jeśli chcą uczestniczyć w warsztatach rehabilitacyjnych też muszą się zapisać .
W warsztatach rehabilitacyjnych mogą uczestniczyć również osoby nie zapisane na gimnastyki środowe. Zajęcia te są dodatkowo płatne – 10 zł od osoby.
Zgłoszenia chętnych i opłaty za warsztaty rehabilitacyjne przyjmuje kol. Hania Gryz w Zielonym Domku w środy podczas dyżurów członków zarządu, począwszy od 14.09.2022.
Zofia Grzelak